De Kunstmeisjes 07 maart 2017

GO | NO GO #45: Niets zo sexy als een Franse houtsnede

Gaan of niet gaan: dat bepaal je zelf. Wij geven je – met een kritische blik – tips voor tentoonstellingen. Deze keer de splinternieuwe expositie ‘Prints in Paris 1900. Van elitair tot populair’ in het Van Gogh Museum.

‘Een uurtje prenten kijken’ klinkt niet heel sexy. Als we aan kunst denken, “toffe kunst”, dan denken we al gauw aan grote moderne schilderijen, met felle kleuren of bombastische texturen, aan oude meesters die woeste mythologische verhalen verbeeldden of aan beeldhouwers die abstracte beelden van vrouwenlichamen hebben gemaakt. Prenten klinken saai. Gelukkig is daar het Van Gogh Museum om het tegendeel te bewijzen met een drie verdiepingen tellende tentoonstelling over Franse prenten. En we kunnen je vertellen, deze expositie is heel erg sexy.

Een korte introductie: prenten zijn kunstwerken op papier, waarbij de voorstelling eerst in bijvoorbeeld een koperplaat of een stuk hout wordt aangebracht, vervolgens met inkt wordt opgevuld en daarna afgedrukt wordt op het papier. Deze expositie laat zien dat er twee soorten prenten waren rond 1900: artistieke en commerciële prenten. De artistieke prenten werden vooral door kunstliefhebbers verzameld en gebundeld in albums. Bij commerciële prenten moeten we vooral denken aan straatposters, zoals de beroemde affiches champagnemerken, de toneelgroep Le Chat Noir en het beroemde cabaret, de Moulin Rouge. Verspreid over drie verdiepingen, kun je nu in het Van Gogh Museum 250 van zulke prenten zien – zoals de ondertitel luidt: ‘van elitair tot populair’, vol romantiek, erotiek, reclame, theater en zelfs wat maatschappijkritiek.

Félix Vallotton, ‘Luiheid (La Paresse)’, 1896. Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam.

De eerste verdieping oogt op het eerste gezicht een beetje… tjsa, degelijk. Pastelkleuren, romantische taferelen en lieflijke verbeeldingen van de sterren van het Parijse cabaret. Tot je om het hoekje gaat kijken en opeens de zwart-wit houtsnedes van Félix Vallotton tegenkomt. Vallotton maakte tussen 1891 en 1901 ruim 120 houtsneden, waaronder de uitermate coole serie ‘Intimités’. In deze tien prenten legt hij de “machtsstrijd” tussen man en vrouw weer: koket, passief-agressief en schunnig. En dit allemaal uitgevoerd in strakke, bijna geometrische vormen. Wij hebben er een nieuwe favoriete kunstenaar bij.

“Licht, mooi en heerlijk pervers,” schreef een Franse criticus over deze affiche van Toulouse-Lautrec. Deze prent is in 1892 gemaakt als reclameposter voor een erotisch sensatieromannetje over de ‘genotskoningin’ (ja, dit was echt haar bijnaam) Hélène Roland. Denk daar eens over na: meer dan 100 jaar geleden hingen er overal in Parijs posters die een seksboekje aanprezen. De tweede verdieping van deze expo laat ons zien hoe vreselijk smooth, sensueel en spannend Parijs was rond 1900. Conclusie: prenten zijn niet saai en degelijk, wij zijn zelf saai en degelijk geworden.

Heb je genoten van twee verdiepingen mooie plaatjes en verschillende technieken, maar snap je eigenlijk nog steeds niet wat precies het verschil tussen een litho en een houtsnede is? Ga dan zeker even naar de derde verdieping; hier krijg je een duidelijk overzicht van de verschillende soorten prenten en technieken. Je ziet alle vormen naast elkaar hangen en je kunt een video bekijken waarin alles haarfijn (en niet slaapverwekkend) wordt uitgelegd. Echt een aanrader.

Zelf bezoeken?

Hoe lang doe je er over?
30 - 60 minuten
Expert level
Beginners | Gevorderden | Crazy pro
Meer weten

Het Van Gogh Museum bezit een van de mooiste Franse prentencollecties ter wereld en alles is digitaal te bewonderen! Blader op je gemak door alle Parijse plaatjes en kies je favorieten: https://www.vangoghmuseum.nl/nl/prenten

De tentoonstelling ‘Prints in Paris 1900. Van elitair tot populair’ is t/m 11 juni 2017 te zien in het Van Gogh Museum.

Meer informatie