De Kunstmeisjes 13 april 2017

GO | NO GO #55: “Warning, may cause epileptic seizures”

Gaan of niet gaan: dat bepaal je zelf. Wij geven je – met een kritische blik – tips voor tentoonstellingen. Deze week waren we bij ‘Eye Attack’ in het Stedelijk Museum Schiedam.

Warning, may cause epileptic seizures.” Deze tekst is geen overbodige waarschuwing in Schiedam, want de tentoonstelling Eye Attack gaat over Op-Art en kinetische kunst. Op Art (een afkorting van optical art) is een kunststroming die in de jaren 50 en 60 door middel van optische effecten de kunstwereld draaiende hield (pun intended). Door het bijna wetenschappelijk toepassen van visuele trucjes en de psychologie van de waarneming te gebruiken, laten de kunstwerken ons tot op de dag van vandaag sterretjes zien. Kinetische kunst is kort gezegd bewegende kunst, die we al eerder hebben gezien in het Stedelijk Museum in Amsterdam bij de werken van Jean Tinguely.

Het Stedelijk Museum is voor de komende maanden omgetoverd tot een soort spiegelpaleis en mindfuck deluxe: niets is wat het lijkt in deze tentoonstelling. Al vanaf het eerste moment word je voor de gek gehouden met schilderijen die van de muren af lijken te bollen, kunstwerken die je hypnotiseren met golvende bewegingen en geometrische werken waar met elke blik steeds iets anders in te zien is. Als inleiding op de tentoonstelling is in de eerste zaal een uitgebreid overzicht gemaakt van de ontwikkeling van de twee stromingen en hun context; je ziet voorbeelden van kunstwerken met daaronder welke maatschappelijke en wetenschappelijke gebeurtenissen toen plaatsvonden. Geheel in ninjamodus gaan wij de tentoonstelling in: Attack!

Links: Peter Struycken, ‘Wetmatige beweging van vorm en kleur’, 1965. Collectie Stedelijk Museum Schiedam. Rechts: Jean-Pierre Yvaral, ‘Progression Polychrome A.70’, 1970. Collectie Louisiana Museum of Modern Art, c/o Pictoright Amsterdam. Beide via Stedelijk Museum Schiedam.

Deze tentoonstelling is echt een aanrader! Hier hoef je geen verstand te hebben van oude Griekse mythes of symbolisme, of wat nu precies de betekenis van ‘pasteus’ is. Voor de kunst in deze expo hoef je alleen maar te kijken. De kunstenaars laten je twijfelen aan je eigen waarneming, waardoor je ook geboeid blijft en er telkens weer iets nieuws te zien is. Zo worden sommige vormen groter en scherper naarmate je dichterbij komt, blijken er opeens andere vormen te zien wanneer je van een andere hoek kijkt, of blijkt een plat vlak opgebouwd te zijn uit driedimensionale objecten. Is it a plane? No it’s not.

We noemden in de introductie al even de tentoonstelling van Jean Tinguely. Net als bij deze tentoonstelling, mag je in Schiedam sommige kunstwerken aanzetten met een grote knop. Bedwing jezelf niet en haal alles uit deze ervaring door alle werken in beweging te zetten. Voordat je té enthousiast wordt: als er geen knop bij zit, beweegt het werk niet. Tenzij je van plan bent het werk te kopen, raden we je aan er geen zwaai aan te geven. Doordat de expo zo speels is, is deze ook super geschikt voor jonge kinderen. Bonusvoordeel: na drie kwartier rondrennen zijn je nichtje en neefje helemaal afgemat en kan jij de rest van de dag in alle rust op een terrasje zitten.

Voor deze tentoonstelling zijn de mooiste op-art en kinetische kunstwerken bij elkaar gebracht. De kwaliteit spat er dan ook echt vanaf. Kunstenaars zoals bijvoorbeeld Victor Vasarely, die op 11 april 2017 voor een bedrag van bijna € 400.000 werd geveild bij Christies. Of de Britse dame Bridget Riley, die in 2003 een solotentoonstelling had in de Tate Modern. Grote jongens (en meisjes) dus, die zeker de moeite zijn om je lichaam naar Schiedam te slepen. Maar hoe mooi de kunstwerken zijn, zo lelijk zijn de ruimtes ingericht. Wij hebben niets tegen een minimalistisch design, maar de tl-buizen hadden ze wel op een iets warmer standje mogen zetten. Ook zouden de ruimtes wat speelser ingericht mogen worden; de werken zelf zijn zo spannend en leuk, maar dat effect wordt wel een beetje minder als alles netjes naast elkaar hangt. Misschien heeft het museum rekening gehouden met de gemiddelde leeftijd van de museumbezoeker, die ondanks vele pogingen voorlopig nog steeds op een steady 50+ staat en daarmee wellicht een risicogroep vormt voor epileptische aanvallen en hartkloppingen bij het zien van een driedimensionale kleurentunnel met flikkerend licht. Kleine troost: helemaal bovenin het museum vind je een zolderkamer met oude houten balken. Deze ruimte staat bijna helemaal vol met bewegende kunstwerken, wat ons doet terugdenken aan verkleedpartijtjes en verstoppertje spelen op oma’s zolder.

Zelf bezoeken?

Hoe lang doe je er over?
45 minuten
Expert level
Beginners | Gevorderden | Crazy pro
Meer weten

Deze tentoonstelling is gemaakt samen met het Louisiana Museum in Denemarken. Een ontzettend leuk museum om te bezoeken als je bijvoorbeeld ooit een citytrip naar Kopenhagen maakt. Anyhow, Hoe de tentoonstelling er daar uitzag, zie je hier: https://en.louisiana.dk/exhibition/eye-attack

‘Eye Attack’ is nog tot en met 18 juni 2017 te zien in het Stedelijk Museum Schiedam

Meer informatie