Het culturele seizoen is weer geopend en het duizelt ons – in a good way – van alle nieuwe expo’s die op de planning staan. We beginnen echter met een tentoonstelling die al een tijdje loopt en die je nog op de valreep mee kunt pakken: Van Fauvisme tot Surrealisme. Joodse avant-gardekunstenaars uit Hongarije. Wij zijn het erover eens dat de titel erg specifiek is: de kunstenaars in deze expo zijn Joods, avant-gardistisch en komen uit Hongarije. Hoeveel kunnen dat er zijn, twee, drie? Think again, onze broeken zakken spontaan af van verbazing als we door de ruimtes van deze expositie lopen: een hele nieuwe wereld van – ons tot nu toe veelal onbekende – kunstenaars ontvouwt zich voor onze ogen.
Mocht je nu op het puntje van je stoel zitten: het zijn negentien kunstenaars die zowel Joods, Hongaars, als avantgardistisch waren. Ze begonnen met wat minder: de invloedrijke groep Nyolcak (De Acht) kickstartte de artistieke vernieuwing in Hongarije aan het begin van de vorige eeuw. Ze lieten zich inspireren door Duitse expressionisten en Franse fauvisten en zetten zich af tegen het idee van schilderen naar de natuur: je hoefde je niet altijd aan de regels te houden. Wanneer je verder de expositie induikt, kruip je vanzelf in de woelige geschiedenis van Europa in de eerste helft van de vorige eeuw: revoluties, opkomend antisemitisme, nieuwe kunststromingen die voorgoed breken met klassieke noties van kunst. Niet alleen Parijs, Berlijn en Wenen waren hoofdsteden voor artistieke vernieuwing: Boedapest deed er niet voor onder. Van nationale helden Róbert Berény (zie hieronder) en Lili Ország, tot de wereldberoemde Moholy-Nagy, deze tentoonstelling met werken uit privécollecties en Hongaarse musea laat zien dat er nog zoveel meer te ontdekken valt.