De Kunstmeisjes 01 februari 2018

GO | NO GO #95: The Dogs Bark, But The Caravan Goes On

Gaan of niet gaan: dat bepaal je zelf. Wij geven je – met een kritische blik – tips voor tentoonstellingen. Vandaag zijn we bij Galerie Ron Mandos voor de tentoonstelling van Esiri Erheriene-Essi, ‘The Dogs Bark, But The Caravan Goes On’.

De titel van de tentoonstelling, The Dogs Bark, But The Caravan Goes On, zingt je tegemoet. Het is een oud gezegde dat in vele talen van het Midden-Oosten tot aan India voorkomt en van generatie op generatie is overgeleverd. Het betekent ongeveer zoiets als ‘De geschiedenis beweegt voort, ongeacht de kritiek of weerstand die het mag verduren.’ Je kunt de tijd niet stoppen en vooruitgang niet tegenhouden. Het is deze leidraad die door de schilderijen van de Britse kunstenares met de even liederlijke naam Esiri Erheriene-Essi loopt.

Inspiratie voor haar kunstwerken vindt Erheriene-Essi in bestaande foto’s van mensen die in de jaren zestig, zeventig en tachtig zijn geëmigreerd uit landen in Afrika, Suriname, de Caribische eilanden en Haïti om een nieuw leven op te bouwen in Westerse landen. Wie de mensen zijn en wat er verder met ze is gebeurd, weten we niet. Erheriene-Essi laat namelijk haar eigen version of events zien. Ze neemt de mensen op de foto’s als uitgangspunt en creëert nieuwe verhalen, breit er een eigen happy ever after aan vast. Het doet ons denken aan het spelletje dat we wel eens speelden toen we klein waren; je zit in de bus of trein, kijkt naar de vreemden om je heen en probeert je te bedenken wie ze zijn, hoe ze heten, waar ze naartoe gaan, enzovoorts, enzovoorts. Tegen het einde van de reis heb je hele levensverhalen in je hoofd geschreven en is het zelfs een beetje moeilijk om de mensen nietsvermoedend te zien uitstappen en verdwijnen. Naar de personen in Erheriene-Essi mogen we ietsjes langer kijken dan gedurende een enkele busrit, althans: tot en met 17 februari. Laten we dus even nader kennismaken…

Esiri Erheriene-Essi, The Conversation, 170 x 200 cm, 2015 courtesy Galerie Ron Mandos

Wij hadden een bezoekje aan Galerie Ron Mandos niet op de planning staan, maar wandelden toevallig samen over de Prinsengracht, langs de galerie. Toen we terloops naar binnen keken, moesten we wel stoppen: de kleurrijke werken met expressieve figuren lokken je naar binnen als sirenen op rotsen waar je alleen in mythologische verhalen over leest. Al vanaf een afstand maken de werken indruk: de personen op de schilderijen stralen zoveel energie uit, dat je niet kunt wachten op hun persoonlijke verhalen te horen. Die krijg je jammer genoeg niet; wat je wél krijgt zodra je wat dichterbij komt, is een andere soort gelaagdheid. Als je voorbij de losse verfstreken en zwarte contouren kijkt, ontdek je in sommige werken namelijk kleine zwart-witfoto’s die zijn verwerkt in bijvoorbeeld de kleding van de figuren. Het zijn geverfde kopieën van de foto’s waar Erheriene-Essi zich door heeft laten inspireren; ze krijgen een tweede leven in de fantasie die de kunstenares heeft gecreëerd. Sommige van deze foto’s laten een wat meer politieke lading zien; de figuren hebben allemaal een donkere huidskleur en we zien in sommige werken foto’s waarin we racisme, discriminatie en de actuele politiek herkennen.

Esiri Erheriene-Essi, Keep Your Eyes Peeled, 200 x 240 cm, 2016 courtesy Galerie Ron Mandos

De kunstenares is naar eigen zeggen “geobsedeerd” door gaten in de geschiedenis. Het wrange aan geschiedenis is namelijk dat slechts een fractie ervan wordt overgeleverd. De boeken waar wij uit leren op school zijn immers door mensen geschreven en presenteren slechts een selectie van verhalen, vaak vanuit een Westers perspectief beschouwd. Het resultaat is dat we in het Westen maar weinig leren over bijvoorbeeld Afrikaanse culturen, en kwalijke perioden in onze gedeelde geschiedenis (kolonialisme, overheersing, slavernij) nog steeds amper in hun pijnlijke volledigheid worden beschreven. Willen we deze – mooie en lelijke – geschiedenissen leren kennen, moeten we vaak luisteren naar verhalen die van mond-tot-mond worden verteld, onze oren spitsen bij het horen van spreekwoorden als die in de titel van de tentoonstelling. Erheriene-Essi draagt haar eigen steentje bij aan het vervolledigen van de geschiedschrijving – door mensen te schilderen die niet door iedereen als “geschiedenisboekwaardig” beschouwd worden, maar wel – elk voor zich – een steentje bijdragen aan het verhaal van onze wereld. Zij sluit zich hierbij aan bij kunstenaars als Kerry James Marshall (waar we eerder uitgebreid over hebben geschreven) en Kehinde Wiley; een eervolle plaats binnen de huidige kunstwereld.

Zelf bezoeken?

Hoe lang doe je er over?
30 minuten
Expert level
Beginners | Gevorderden | Crazy pro
Meer weten


Zoals wel vaker de laatste tijd, krijgen jullie ook deze keer een ‘meer zien’ van ons op deze plek. Esiri Erheriene-Essi deelt de galerie namelijk met een andere kunstenaar: Isaac Julien. Bij een bezoekje krijg je dus twee voor de prijs van één; aangezien entree gratis is, is dat echt een heel goede deal. Isaac Julien had vorig jaar ook al een solo-expositie, waar wij tevens aandacht aan hebben besteed. Zijn – ditmaal iets kleinere – expositie laat een videowerk plus enkele foto’s uit zijn Before Paradise serie zien. Wij zijn vooral fan van de foto’s (wat een mooie portretten!), maar voor liefhebbers van lichtelijk surrealistische video’s is een bezoek aan de galerie ook zeker een aanrader. Klik hier om meer te lezen over deze expositie.

De tentoonstelling ‘Esiri Erheriene-Essi – The Dogs Bark, But The Caravan Goes On’ is nog t/m 17 februari 2018 te zien bij Galerie Ron Mandos.

Meer informatie