De Kunstmeisjes 16 augustus 2021

SPECIAL: Vakantieliefdes

De zomer is een geweldige tijd om verliefd te worden. De wereld ziet er mooier uit in het zomerlicht, zweetdruppeltjes parelen verleidelijk over ontblote lichaamsdelen en de natuur lonkt met al haar felle kleuren. De liefde hangt in de lucht. En dan hebben we het niet alleen over de buitenlucht. Want ook in kunst kun je een vakantieliefde vinden. Dit zijn zes kunstwerken die ons vlinders in de buik en een ultiem zomergevoel geven.

Museum Voorlinden

Ron Mueck: Couple Under An Umbrella (2013)

Hanna de Vos: “Zonnebaden ー voor de één de hemel op aarde, voor de ander de derde ring van de hel. Letterlijk, want zo warm krijg je het er wel van. Ik behoor tot de tweede categorie mensen. Het helpt ook niet dat ik na een half uurtje zon al het tintje tasty tomato heb bereikt. Dit koppel heeft daar gelukkig geen last van: onder de lampen van Museum Voorlinden geen UV-straling. Deze hyperrealistische sculpturen – tel de neusharen en de moedervlekken – zijn het werk van Australisch kunstenaar Ron Mueck. Onder een felgekleurde parasol zitten een man en vrouw in hun zwemkleding, zoals je ze ook dagelijks op het Scheveningse strand kunt spotten. Alleen het boterhamzakje met zanderige krentenbollen ontbreekt. Muecks sculpturen zijn in alles levensecht, behalve in hun formaat. Levensgrote figuren vind de kunstenaar namelijk maar saai, die komen we immers de hele dag al tegen. Zijn zonnebadende koppel is dan ook groter dan groot. Toch jammer – ik had graag het strand geskipt om me een dagje onder hun parasol te voegen.” 

AKINCI Gallery

Melanie Bonajo: Relaxing With Friends And Friendly Strangers (2019)

Laura Korvinus: “Fris bedruppeld gras vind ik de fijnste getuige van een zomerse onweersbui. Een kleed op een bed van veldbloemen, de geur van waterijs en nectarines die in je hand lekken en zich vermengen met je zonnebrand. Een gevoel van vrijheid dat we onszelf doorgaans met verschillende excuses onthouden. ‘Dan worden je kleren vies’, ‘doe niet zo gek’. Melanie Bonajo nodigt ons uit om na te denken over hoe we ons verhouden tot de natuur in een wereld waarin steeds meer plezier is gebaseerd op technologische ontwikkeling, waarin we onszelf vervreemden van intimiteit, met onze omgeving, en met elkaar. Relaxing with friends and friendly strangers prikkelt het verlangen naar de zachtheid van een buik, het kriebelen van een het gras tegen je billen. Waarom zijn we vaak zo bang voor bloot? Uit nieuwsgierigheid heb ik een keer een lange tijd naast dit werk gestaan om reacties van voorbijgangers te observeren. Terwijl de een ongemakkelijk bloosde, trok een ander afkeurend zijn neus op, en vanzelfsprekend trokken de drie vrouwen zich daar helemaal niks van aan. Verstrengeld in elkaars armen zetten ze hun erotische ontmoeting tussen de grassprieten ongestoord voort.”

Centraal Museum Utrecht

Jan Toorop: De vissersvloot van Veere (1907)

Nikki Mantel: “Nu reizen naar het buitenland net zo makkelijk is als een wiskunde tentamen voor iemand met dyscalculie maak ik deze zomer lekker veel tripjes in eigen land. De vissersvloot van Veere door Jan Toorop (1858-1928) schreeuwt echt Nederlandse zomer. Zeilbootjes dobberend over het water, terwijl twee vissers op de voorgrond een tegenstribbelende vis aan wal proberen te trekken. Toorop spendeerde samen met kunstenaars Piet Mondriaan en Jacoba van Heemskerck veel van zijn zomers aan de Zeeuwse kust. Hij raakte er gefascineerd door de inwoners en de rijke natuur, maar was misschien nog wel het meest betoverd door het ‘Zeeuwse licht’. De zon lijkt, door de reflectie op het zeewater, nét iets mooier te schijnen in Zeeland. In veel van zijn werken die hij hier maakte experimenteerde Toorop dan ook met lichteffecten. Op dit werk kun je dat mooi zien in de lichte en donkere blauwtinten in het water, maar let ook op het felle geel van het zand links op de voorgrond. Toorop wekt de illusie van een zonnige zomerdag. Je proeft bijna de zilte Zeeuwse zeelucht als je naar dit werk kijkt.” 

Tiffany Alfonseca: What A Real Barbie Looks Like (2018)

Carlien Lammers: “Barbies waren vroeger zonder enige twijfel mijn lievelingsspeelgoed. Ook al waren ze allemaal blond met blauwe ogen en onrealistisch lange benen, terwijl ik zelf klein ben en ronde vormen en een diep bruine huidskleur heb. In mijn herinnering was er in mijn lokale speelgoedwinkel geen enkele Barbie te koop die op mij leek. Ook bleven andere rolmodellen in populaire cultuur beperkt tot Oprah Winfrey en Mel B van de Spice Girls. Kunstenaar Tiffany Alfonseca vult voor mij een leegte door het verbeelden van bruine en zwarte lichamen in alledaagse taferelen. In veel films, series en kunstwerken komen mensen van kleur immers bijna alleen voor in rollen van uitsluiting, onderdrukking of tijdens de strijd voor een gelijkwaardige maatschappelijke positie. Maar als persoon van kleur ben ik zoveel meer dan dat. Ik ben bijvoorbeeld op mijn gelukkigst wanneer ik kan ontspannen in de zon: I need that vitamin D. Dit werk is ook een hele duidelijke knipoog naar Hockney’s schilderij Peter Getting Out of Nick’s Pool (1966). Alleen staat in het werk van Alfonseca de kracht van gemeenschappen uit de Afrikaanse en de Latijns-Amerikaanse diaspora centraal. Zeker op dit pastelkleurige doek spat de Black joy er vanaf.”

Joan Semmel: Secret Spaces (1976)

Nathalie Maciesza: “Toen ik dit schilderij voor het eerst zag, dacht ik heel eventjes dat ik naar een glooiend woestijnlandschap keek. Bergen heet zand die elkaar in hoogte lijken te willen overtroeven. De zon die haar favoriete delen in de schijnwerpers zet. Ik bleek het helemaal bij het verkeerde eind te hebben — het is geen woestijn. En ook niet die enge spelonk waarin James Franco in 127 Hours zijn arm heeft afgezaagd. Het is een close-up van een vrouwenlichaam: de linkerarm als overkapping over de gehele breedte, een borst linksboven in de hoek, de navel verstopt tussen twee buikplooien in het midden. Dit werk van de geweldige, feministische kunstenaar Joan Semmel is een zelfportret, een genre dat ze in haar forties toe-eigende. Het gaat haar in deze werken niet zozeer om zelfrepresentatie, maar om het scheppen van een naakt dat niet geobjectificeerd is. Haar naakt komt voort uit de ervaring van haar eigen lichaam, door haarzelf aanschouwd. Hoewel het schilderij dus geen bergen heet zand toont, straalt het voor mij alsnog een heerlijk zomers gevoel uit. Ik stel me voor hoe ik midden in een warme zomernacht de lakens van me afwerp en mijn lichaam laat afkoelen door de koude luchtstroom van mijn ventilator. Onbevangen naaktheid voor mijzelf, niet voor de blik van de ander.”

Detroit Institute of Art

John Singer Sargent: Mosquito Nets (1908)

Wouter Maas: “Fucking muggen. Zo rond de tijd dat de klok op lente wordt gezet begint de pijn. En als je een partner hebt die immuun lijkt voor die zoemende bloedzuigers is de ellende compleet. Goedkoper dan relatietherapie is een klamboe. Fun fact: Cleopatra schijnt er ook onder te hebben geslapen. Verbeeldingen ervan in de kunst zijn echter zeldzaam.  Mosquito Nets (1908) van John Singer Sargent is daarom een bijzondere uitzondering. Emily, de zus van de schilder, en haar vriendin Eliza Wedgwood hangen lekker loom in hun eenpersoonsklamboes en lezen beide een boek. Het doek geeft een vluchtige inkijk in een ontspannen moment, door de snelle, lichte en losse toets van Singer Sargent vertaald naar een monumentaal werk. Diezelfde toets zorgt ook voor een haast gewichtsloos gevoel van het klamboenet. Die je ziet in dit schilderij zijn trouwens een uitvinding van Emily zelf. Vrouw naar mijn hart.”