De Kunstmeisjes 23 februari 2017

GO | NO GO #43: Streepjes tellen in Den Haag

Gaan of niet gaan: dat bepaal je zelf. Wij geven je – met een kritische blik – tips voor tentoonstellingen. Deze keer zijn we naar het Gemeentemuseum in Den Haag afgereisd voor de expositie ‘Piet Mondriaan en Bart van der Leck: de uitvinding van kunst’.

2017 is uitgeroepen tot het jaar van De Stijl, ook wel (onnodig uitvoerig geformuleerd) ‘Mondriaan tot Dutch design, 100 jaar De Stijl.’ Deze beroemde Nederlandse kunststroming begon oorspronkelijk als een tijdschrift, opgericht door Theo Van Doesburg 1917. Vele kunstenaars (waaronder MondriaanRietveld en Van der Leck) sloten zich aan en kregen al snel grote ambities: ze wilden de kunstwereld volledig veranderen. Ze vonden dat het onderscheid tussen verschillende kunstvormen (schilderkunst, architectuur en design) moest worden opgeheven, want ALLES IS KUNST. Ze ontwikkelden een signature look met de drie primaire kleuren (rood, geel en blauw), gecombineerd met zwart, grijs en wit. Ook vonden ze dat alle vormen zo simpel mogelijk moesten zijn. Fun fact: je zou verwachten dat de groep kunstenaars veel samenwerkten, maar sommige leden hebben elkaar nooit ontmoet.

Bart van der Leck, Compositie 1916 no.4, 1916, olieverf op doek, 113 x 222 cm. Kröller Müller Museum, Otterlo, overgedragen door Instituut Collectie Nederland in 2005.

Het Gemeentemuseum in Den Haag heeft besloten om maar maar liefst vier tentoonstellingen aan Mondriaan en de Stijl te wijden. Wij bezochten Piet Mondriaan en Bart van der Leck, de tentoonstelling die de ontstaansgeschiedenis van de beroemde Nederlandse kunststroming laat zien. Je ziet de aanloop van beide kunstenaars naar wat hun karakteristieke stijl zou worden.

Wat een geweldige verzameling werken! Voor deze tentoonstelling zijn topstukken te zien uit de collectie van het Gemeentemuseum, maar ook uit die van het MoMA en het Guggenheim. Werken die je niet elke dag kunt zien, dus geniet er vooral dubbel van. Onze favoriet is Mondriaans Pier en oceaan 4 uit 1914. In dit werk zie je heel duidelijk de abstracte weg die Mondriaan op ging, maar je lijkt er (ook een handje geholpen door de titel…) nog iets van een golvende zee in te kunnen herkennen. Wij worden er in ieder geval heel zen van; geen schaapjes, maar streepjes tellen.

Piet Mondriaan, Pier en oceaan 4, 1914, houtskool op papier, 51 x 63 cm, Gemeentemuseum Den Haag

Bij binnenkomst wordt een film afgespeeld waarin de hoofdcurator uitleg geeft over de manier waarop de tentoonstelling is opgezet. Dit is echter de enige houvast die je zult krijgen, want er is verder geen route aangegeven of achtergrondinformatie te lezen. In plaats van informatieve zaalteksten, is er in elke ruimte een fictief gesprek te lezen, waar we gebeurtenissen uit die tijd moeten halen om zo een tijdsbeeld te krijgen. Wij vinden deze informatie een beetje karig en een beetje te kinderachtig.

Heb je nog niet genoeg gehad van De Stijl? Er is momenteel nog een tentoonstelling over deze beweging te zien in het Gemeentemuseum! In Mondriaan en de Stijl kun je zien hoe de kunstenaars (allemaal dus, niet alleen Mondriaan – mindfuck) verschillende kunstvormen hebben ‘geStijlt’. Van gebruiksvoorwerpen tot meubels en reclameposters: alles straalt hun unieke visie op de toekomst uit.

Zelf bezoeken?

Hoe lang doe je er over?
60 minuten
Expert level
Beginners | Gevorderden | Crazy pro
Meer weten

Hier vind je het landelijke programma van het Mondriaan-jaar. Voor als je écht dol bent op abstracte vormen en primaire kleuren.

De tentoonstelling van Piet Mondriaan en Bart van der Leck is nog t/m 21 mei 2017 te zien in het Gemeentemuseum Den Haag

Meer informatie