De Kunstmeisjes 07 maart 2018

GO | NO GO #100: Vaarwel, traditionele naakten in de kunst

Gaan of niet gaan: dat bepaal je zelf. Wij geven je – met een kritische blik – tips voor tentoonstellingen. Deze keer zijn we bij The Ravestijn Gallery in Amsterdam voor de fotografie-expo ‘Absorptions’.

Carmen Freudenthal (1965) and Elle Verhagen (1962) studeerden samen aan de Gerrit Rietveld Academie, fotografie en fashion design, en vormen sinds 1989 een artistiek duo. Ze maken foto’s die niet je traditionele “in een lijstje aan de muur”-foto’s zijn. Nee, ze experimenteren er op los. Want waarom zou een foto op fotopapier gedrukt moeten worden, waarom niet bijvoorbeeld op zijde? Ze behoren tot een tak binnen de fotografie die het medium zelf onderzoekt: het gaat minder om “het plaatje” dat we zien, meer over hoever we de definitie van een foto kunnen oprekken en om hoe beeld en medium elkaar kunnen versterken of bijna in elkaar versmelten. Bring it on, ladies.

Freudenthal/Verhagen, ‘Leg and Sole’, 2018, via The Ravestijn Gallery.

De expositie ‘Absorptions’ bestaat uit een reeks naakten die een lange weg heeft afgelegd sinds de traditionele Renaissance-schilderijen. Zo hangen sommige werken als een soort theedoeken aan haakjes, en zijn bijna alle foto’s afgedrukt op katoen en zijde en vervolgens bedekt met een laagje rubber, epoxy of lak. De materialen ogen heel tastbaar (zeker meer dan fotopapier) en geven je het gevoel dat als je je hand zou uitsteken, je vingertoppen over zachte mensenhuid zouden aaien. Naakte lichamen, rubber, zijde; de associatie met kinky seks ligt er dik bovenop. Toch zijn de plaatjes niet écht sexy. Er is sterk ingezoomd op de lichamen, waardoor je nooit de gehele persoon ziet, of deze is zo vervormd dat je niet helemaal weet welk lichaamsdeel je ziet. Het is dus best lastig om echt opgewonden te raken (wat ook niet echt de bedoeling is in de galerie, mocht je je dat nu afvragen) en het geheel blijft vervreemdend. Freudenthal en Verhagen bevragen met hun werken de sterke nadruk die we in fotografie, mode en het dagelijks leven vestigen op “perfecte lichamen”. Zoals Carrie Bradshaw in Sex & The City zou zeggen, I couldn’t help but wonder… waarom moeten naakten altijd zo nodig sexy zijn?

De meeste indruk maken de foto’s uit de serie ‘Contractions’, wat zich laat vertalen als ‘samentrekkingen’. We zien wat ooit een doodnormale, ingezoomde foto van een naakt lichaam moet zijn geweest. Maar het beeld is gevouwen, samengetrokken, waardoor lichaamsdelen in onnatuurlijke houdingen tegen elkaar zijn geschoven. We kunnen nog net een knie of een buikholte onderscheiden, maar ons oog valt voornamelijk op de draden waarmee het papier, de lichaamsdelen aan elkaar zijn genaaid. Hoewel we weten dat het nep is, dat het maar foto’s zijn, voelen we onze billen zich samenknijpen, onze gezichten zich in een pijnlijke grimas vertrekken. Het kunstwerk is vrij abstract, maar toch herkenbaar genoeg om bij ons een fysieke reactie op te roepen – dat vinden wij wel lekker.

Freudenthal/Verhagen, ‘Study of Back #1’, 2018, via The Ravestijn Gallery.

Het is een bekend fenomeen waar wij ook al vaker over hebben geschreven: galeries zijn niet altijd de meest gastvrije plekken. Het zijn nog dikwijls steriele ruimtes met een medewerker die niet eens opkijkt als je binnenkomt (op een goede dag), of je zelfs wegkijkt (op een slechte dag). Ook krijg je bij sommige galeries het gevoel dat je al een bekende koper moet zijn om even te mogen rondkijken. The Ravestijn Gallery is een geval apart. Je moet aanbellen om naar binnen te mogen: niet zo toegankelijk. Zodra je hebt aangebeld, word je wel met een grote glimlach verwelkomd: heel vriendelijk. Daarna verdwijnt de gastheer naar een kantoor boven en worden wij beneden achtergelaten met de kunst. Alright, we’ll take it. De galerie oogt als een – weliswaar best gezellige – vergaderruimte waar schijnbaar per ongeluk een hele rits kunst hangt. We kunnen de plek niet echt in een hokje plaatsen, maar één ding moet gezegd worden: we hebben alle tijd gekregen om heerlijk rustig rond te kijken. So don’t be shy om op die deurbel te drukken – je bent hier wel degelijk welkom.

Zelf bezoeken?

Hoe lang doe je er over?
Binnen een kwartiertje sta je weer buiten – een perfecte lunchpauze-expositie dus! Heb je wat meer tijd, ga dan een kopje koffie drinken bij het gezellige Meneer Nieges tegenover de galerie.
Expert level
Beginners | Gevorderden | Crazy pro
Meer weten

Ligt het vervreemdende, vervormde, vleselijke werk van Freudenthal/Verhagen helemaal in jouw straatje? Check dan ook eens het werk van jong talent Alix Marie. De Française was vorig jaar nog te zien in de Foam Talent show (lees hier ons artikel terug als je een reminder nodig hebt). Marie is best obsessed met het menselijk lichaam, en dan vooral onze huid, en doet daar heerlijk vreemde dingen meer in haar kunstwerken.

De tentoonstelling ‘Absorptions’ is nog t/m 31 maart te zien bij The Ravestijn Gallery.

Meer informatie